چکیده :

جوامع انساني با داشتن فعاليت‌هاي اجتماعي و ويژگي‌هاي فرهنگي مختلف، ارزش‌ها و نگرش‌هاي متفاوتي نسبت به محيط‌زيست دارند. دسترسي و بهره‌برداري از آب، به عنوان يكي از مهم‌ترين منابع طبيعي، منشاء تضادهاي بسياري بوده است. بخش كشاورزي از اين قاعده مستثني نيست. "تضاد آب کشاورزی" اصطلاحي براي توصيف درگيری‌ها و اختلاف‌ها بر سر دسترسی به منابع آب در بخش کشاورزی است. هدف اين مقاله، بررسی ديدگاه كشاورزان و كارشناسان آب، پيرامون نگرش‌هاي ارزشي زيست‌محيطي و رابطه آنها با تضاد آب کشاورزی است. روش تحقيق مورد استفاده در اين مقاله، توصيفي-همبستگي بود كه با استفاده از فن پيمايش انجام شد. اين مطالعه، در شبکه آبياری سد درودزن در استان فارس انجام گرديد. نمونه‌گيری تصادفی چند مرحله‌ای طبقه‌بندی‌شده برای جمع‌آوری داده‌ها از 294 کشاورز مورد استفاده قرار گرفت. همچنين كليه كارشناسان آب منطقه‌ (75 نفر) مخاطب اين تحقيق بودند. ابزار پژوهش شامل دو نوع پرسشنامه‌اي بود که روايي آن‌ها توسط گروهي از متخصصان تأييد و پايايي آن‌ها با استفاده از يک مطالعه راهنما و آزمون آلفاي کرونباخ، محاسبه شد. يافته‌ها نشان داد كه افراد با نگرش ارزشي زيست‌محيطي خودخواهانه، سطح تضاد آب را بالاتر دانسته و همچنين اهميت كمتري براي تخريب‌هاي زيست‌محيطي ناشي از تضاد آب قائلند. نتايج تحليل مسير در اين تحقيق، وجود رابطه علّي ميان ارزش‌هاي زيست‌محيطي، باورها و هنجارهاي مرتبط با تضاد آب را با رفتار تضاد آب تأييد نمود. همچنين نتايج اين تحقيق نشان داد كه داشتن ارزش‌هاي طرفدار محيط‌زيست، براي كاهش تضاد آب و تخريب‌هاي زيست‌محيطي ناشي از آن به تنهايي كافي نبوده و لازم است گروگزاران آب در مديريت منابع آب مشاركت داشته و از اتخاذ راهبرد انفعالي و اجتناب بپرهيزند.

کلید واژگان :

تضاد آب، نگرش‌هاي ارزشي زيست‌محيطي، كشاورزي، سد درودزن.



ارزش ریالی : 600000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک