مضامین و بن مایه های ادبیات پایداری در اشعار ادیب الممالک فراهانی

ادبیات پایداری معاصرایران را به سه دوره ی مشروطیت، عصر پهلوی و روزگار انقلاب اسلامی تقسیم کرده اند. یکی از پیشروان ادبیات پایداری معاصر، میرزا محمدصادق ادیب الممالک فراهانی شاعر، ادیب و روزنامه نگار دوران مشروطه است که بن مایه های ادبیات پایداری در اشعار سیاسی و اجتماعی وی دیده می شود. این پژوهش با ذکر مختصری از زندگی و احوال ادیب الممالک، به بن مایه های ادبیات مقاومت در اشعار وی چون وطن دوستی، ظلم ستیزی، ابراز انزجار از دشمن، دعوت به اتحاد ملی، غیرت اسلامی، حق طلبی، مرثیه بر شهدای راه آزادی، ستایش از آزادی و مشروطه و مضامینی از این دست پرداخته است. نوع بیان ادیب الممالک برای بازگویی این مضامین به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم است. بیان غیرمستقیم وی نیز به دودسته ی حکایات وداستان های تمثیلی و سمبل ها واستعارات منفرد درباره ی موضوعاتی چون ایران، استبداد و استعمار، مشروطه ومستبدان ومشروطه خواهان دروغین قابل تقسیم است. از طریق بن مایه ها و تحلیل آنها در اشعار وی می توان سیر تفکر، نمودهای آنها وگستره ی اندیشه ی پایداری را در حوزه ی جغرافیایی ایران عهد مشروطه و حوزه ی اندیشگانی شاعران آن عهد، بررسی کرد. روش تحقیق در این پژوهش به شیوه ی توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای است.

ادبیات پایداری، شعر مشروطه، بن مایه های شعر پایداری، ادیب الممالک فراهانی