مقدمه: زبان و خط فارسي به دليل ويژگيهاي خاص دستوري و نگارشي، دشواريهايي را در ذخيره و بازيابي اطلاعات در محيط رايانه اي پديد آورده اند. رسم الخط فارسي نيز از يکسو به علت عدم توافق و چند رأيي پديدآورندگان متون و از سوي ديگر بدليل پيچيدگيهاي ذاتي خود، به هنگام ذخيره، جستجو و بازيابي چالشهاي متعددي را براي طراحان و نمايه¬سازان پايگاهها، کاربران و پديدآورندگان منابع بوجود آورده است. روش بررسی: اين پژوهش به روش تحليل محتوا انجام شد.100 عنوان از پايان نامه هاي موجود رشته کتابداري و اطلاع رساني به منزله نمونه اي از متون فارسي در پايگاهاي اطلاعاتي پژوهشگاههاي علوم و فناوري اطلاعات ايران و مركز منطقه اي اطلاع رساني علوم و فناوري و از هر پايگاه 50 عنوان به صورت تصادفي انتخاب شد. با استفاده از دستور خط فارسي مصوب فرهنگستان زبان، کلماتي که درست يا نادرست نوشته شده بودند از يکديگر تفکيک و در مرحله بعد، عناوين موردنظر در هر دو پايگاه و با حالتهاي متفاوت کلمات مرکب، جستجو شدند و در نهايت، نتايج بازيابي در پايگاهها مورد ارزيابي و مقايسه قرار گفت. يافته¬ها: نتايج اين بررسي نشان داد 2/71 درصد از کلمات عناوين به صورت درست و 8/28 درصد نادرست نگارش شده اند. همچنين، مشخص شد 6/51 درصد اين کلمات، دو جزيي و 5/47 درصد سه جزيي هستند و اغلب نويسندگان پايان نامه ها، در مورد نحوه نگارش کلماتي که 2 جزيي و مشتق مي باشند دچار خطا شده اند. در پايگاه اطلاعاتي مرکز منطقه اي اطلاع رساني علوم و فناوري، تنها حالت ثبت شده عنوانها به بازيابي عنوان مورد نظر انجاميد و در پايگاه اطلاعاتي پژوهشگاه علوم و فناوري اطلاعات ايران، تنها 58 درصد عنوانها با تغيير رسم¬الخط همچنان بازيابي شدند. نتيجه گيري: اين پژوهش نشان داد که پايگاه اطلاعاتي پژوهشگاه علوم و فناوري اطلاعات ايران نسبت به پايگاه اطلاعاتي مرکز منطقه اي اطلاع رساني علوم و فناوري در بازيابي عنوان پايان نامه ها در حالتهاي مختلف پيوسته و جدا نوشته شده بهتر عمل مي کند. همچنين لازم است به نگارندگان پايان نامه ها، استفاده از قواعد يکدست ملي به ويژه در نگارش کلمات 2 جزيي و مشتق تاکيد شود.
کلید واژگان :خط فارسي، ذخيره و بازيابي، پايگاههاي اطلاعاتي، رسم الخط، پيوسته نويسي، جدانويسي
ارزش ریالی : 600000 ریال
با پرداخت الکترونیک