بازنمایی مفهوم شهروندی در مطبوعات ایران تحلیل گفتمان انتقادی سرمقاله های روزنامه های کیهان، ایران، رسالت، اعتماد، شرق و آفتاب یزد

مقاله حاضر برگرفته از پژوهشی دانشگاهی با عنوان «بازنمایی مفهوم شهروندی در مطبوعات ایران» است که با هدف بررسی چگونگی تفاوت در نحوه بازنمایی مفهوم شهروندی در روزنامه های اصلاح طلب و اصولگرا انجام شده است. در این مقاله به دلیل پر رنگ بودن وجوه کیفی مفهوم شهروندی از تحلیل گفتمان انتقادی استفاده شده است. به این منظور سی سرمقاله‌ از میان سرمقاله های شش روزنامة کثیرالانتشار متعلق به دو جریان سیاسی عمدة کشور یعنی اصولگرایان و اصلاح‌طلبان انتخاب و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که از دید روزنامه های اصلاح‌طلب، حقوق سیاسی و مدنی بويژه آزادی بیان و انتخابات آزاد، مهمترین حقوق شهروندان به شمار می‌روند و از نظر روزنامه های اصولگرا، حقوق اقتصادی شامل رفاه، معیشت و اقتصاد، مهمترین مطالبات شهروندان را تشکیل می دهند؛ با این وصف، گفتمان مسلط شهروندی در ایران، گفتمان حقوق محور لیبرالی است. همچنین بررسی ها حکایت از آن داشت که سرمقاله ها از گفتمانهای سیاسی جاری(اصولگرایی و اصلاحات) به شدت تاثیر پذیرفته اند. به این معنا که تبیین حقوق شهروندی بیش از آنکه هدف غایی سرمقاله باشد، عرصه برای رویارویی و مبارزه طلبی گفتمانهای سیاسی رقیب است.

بازنمایی، شهروندی، گفتمان، حقوق، تکالیف، لیبرالیسم، جمهوری خواهی مدنی