چکیده :

مرگ برای انسان¬ها، مفهوم و واژه¬ای ناخوشایند و نامطلوب به شمار می¬آید و در اغلب زبان¬ها، از گفتن صریح این واژه پرهیز و برای اشاره به آن، از فرآیند حسن تعبیر استفاده می¬شود. حسن تعبیر عبارت است از استعمال عبارت و کلمه¬ای نیکو به جای واژه¬ا¬ی ناخوشایند و نادلپذیر. در این نوشتار، چگونگی سخن گفتن از مرگ در غزلیات حافظ بر اساس مقوله¬ی حسن تعبیر مورد بررسی قرار می¬گیرد. شگردهای بسیاری در ایجاد حسن تعبیر دخیل¬اند. مؤلفه¬هایی که حافظ برای ایجاد حسن تعبیر به کار می¬گیرد عبارتند از: وام¬واژه، واژگان کلی، عبارات اشاره¬ای، رد خلف، استلزام معنایی، ترادف، متناقض¬نما، تلویح، لحن و قید حالت. این مؤلفه¬ها بیانگر غلبه¬ی شور زندگی بر مرگ در اندیشه¬ی حافظ اند. قبح تعبیر هم که نقطه¬ی مقابل حسن تعبیر و به کارگیری تعبیرات ناخوشایند محسوب می¬شود در سخن حافظ وجود دارد که البته تعداد قبح تعبیر اندک است و عواملی چون شرایط نا مساعد روحی، مقابله با دشمن، تذکر و هشدار و مبالغه در عشق در ایجاد آن نقش دارند.

کلید واژگان :

حافظ، مرگ، زندگی، حسن تعبیر و قبح تعبیر.



ارزش ریالی : 600000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک