فلسفه و تاریخ در البدأ و التاریخ مقدسی

رابطه تاریخ و فلسفه، همواره یکی از مسائل مطرح در هر دو علم بوده است. برخی کوشیده اند تاریخ را تابع فلسفه نشان دهند که البته امروزه مخالفانی جدی یافته است. آنان با استناد به اصول علمی، در ناصواب خواندن تلاش پیش گفته می کوشند. مطهر بن طاهر مقدسی از کسانی است که با مطرح کردن برخی مسائل فلسفی کنار روایات تاریخ به هر دو حوزه پرداخته است. در آثار او، تویجه عقلانی از امور و قایع ، کنار کمک گرفتن از خرد برای تشخصی سره از ناسره به خوبی نمایان است. با این حال، وی نتوانسته به تعریف دقیقی از «رابطه» فلسفه و تاریخ دست یابد و هر دو مقوله با پیوندهای بسیار اندک با یک دیگر، کنار و گاه به دنبال هم مطرح شده اند. توجه وی به مسائل فلسفی و توجیه عقلانی آن را می توان ناشی از وضعیت عصر وی دانست که مقدسی به علل متعدد از جمله علایق شخصی و حس مسئولیت و دینداری به آن روی آورده است.

فلسفه تاریخ، تاریخ، فلسفه، مطهر بن طاهر مقدسی، مقتضیات زمان.