روش ارزیابی سیستم های آتش نشانی ثابت خودکار با عامل گازی در صنایع فرآیندی به منظور جایگزینی هالن و دی اکسیدکربن

سیستمهای آتش نشانی خودکار با عامل گاز، دسته ای از سیستمهای آتش نشانی خودکار هستند که به طور ویژه، در مکانهای نگهداری تجهیزات حساس الکتریکی، الکترونیکی و سیستمهای کامپیوتری، برای مقابله با آتش و ممانعت از پیشروی و گسترش آن، کاربرد دارند. در صنعت نفت و صنایع مرتبط آن نیز، درجاهایی از قبیل اتاق کنترل و پست برق به خاطر اهمیت فراوان در خطوط فرآیندی همچون انتقال فرآورده های نفتی یا کنترل و پایش فرآیندهای پالایشگاهی و پتروشیمی، ایمنی و حفاظت از آنها در مقابل حوادث تهدیدکننده همچون آتش سوزی بسیار مورد توجه می باشد. تا پیش از این بهترین سیستمهای قابل پیشنهاد برای این کاربری، سیستمهایی بوده اند که گاز خاموش کنندة آنها هالن1301 بوده و یا از سیستمهای مبتنی بر گاز دی اکسید کربن بیشتر استفاده شده است؛ اما با توجه به اثرات مخرب هالن بر لایه اوزون و تأثیرات گاز گلخانه ای دی اکسید کربن بر گرمایش زمین، استفاده از هریک از سیستمهای فوق در جهان و از سال 2010 در ایران، ممنوع یا محدودشده و لازمست کاربران این تجهیزات درپی یافتن سیستمهای جایگزین مناسب باشند. در این مقاله، با توجه به اهمیت انتخاب بهترین سیستم آتش نشانی ثابت و خودکار با عامل گازی درکاربری فوق الذکر، سعی شده است یک روش مبتنی بر ارزیابی ریسک ، در مورد ارزیابی و شناسایی بهترین انتخاب برای جایگزینی هالن1301 و گاز دی اکسیدکربن از میان سیستمهایی که از یک گاز بی اثر به عنوان مادة خاموش کننده بهره می برند، با ذکر کلیة دلائل فنی و اقتصادی معرفی گردد. کاربری اصلی این سیستمها، در صنایعی همچون نفت، گاز و پتروشیمی و به اختصار صنایع هیدروکربنی، و البته نه منحصر به آن، بلکه بیشتر در مراکز کنترل، کامپیوتر و مخابرات و نظایر آنها که از لحاظ اقتصادی توجیه پذیرترند، می باشد. امروزه دراین مراکز، انتخاب سیستمهای مبتنی بر گازهای بی اثر که ترکیبی از گازهای نیتروژن، آرگون و یا حتی دی اکسیدکربن می باشند، در استانداردهای بین المللی تخصصی تأیید شده است. در میان انواع مختلف گاز بی اثر، و شرایط حاکم بر بازار این سیستمها در ایران و شرایط تولیدکنندگان که همگی در خارج از مرزها هستند، از میان سیستمهای مبتنی بر عاملهای پاک تأیید شده در NFPA 2001:2008 استفاده از سیستمهای گاز بی اثر به لحاظ فنی و اقتصادی به عنوان بهترین گزینه در بسیاری از کاربری های مشابه اتاق های کنترل، ارزیابی می گردد.

آتش سوزی، سیستمهای خودکار حفاظت در برابر آتش، جایگزین هالن1301، دی اکسید کربن، خاموش کنندة پاک، گاز بی اثر، ارزیابی ریسک