رابطه مؤلفه های تسهیل کننده فعالیت بدنی با مراحل تغییر رفتار ورزشی در معلولین

مقدمه: ورزش و فعالیت های ورزشی جزیی از فرهنگ هر ملت است. بدون تردید ورزش، یکی از موضوعات با اهمیت هر جامعه به شمار می آید و تعداد بی شماری از افراد، به انواع ورزش علاقمند هستند و بخشی از وقت خود را بدان اختصاص می دهند. دین مبین اسلام هم به ورزش و ورزشکار به دیده احترام می نگرد؛ زیرا ورزش می تواند آدمی را در رسیدن به کمال انسانی یاری رساند و اسلام هم هر عملی را که به آدمی در رسیدن به کمال کمک می کند، ارج می نهد و آن را مطلوب می داند(1). فعالیتهای ورزشی از جمله ابزارهایی می باشند که نقش بسیار تعیین کننده ای در انتقال معلول به دوره سازگاری داشته و به آنان چگونه زندگی کردن و چگونه مقابله کردن با شرایط گوناگون را می آموزند(2). فعالیت فیزیکی منظم به عنوان یک رفتار مهم ارتقاء دهنده سلامت(3)، باعث پیشگیری و یا به تأخیر انداختن انواع بیماریهای مزمن و مرگ زوددرس می گردد(4). همچنین فعالیت بدنی منظم می تواند خطر بیماریهای قلبی را کاهش دهد، از گسترش بیماریهای دیابت نوع دوم و بیماریهای گوارشی جلوگیری کند. همچنین از لحاظ روانی می تواند استرس، اظطراب، افسردگی را کاهش داده و با درگیری در فعالیتهای بدنی گروهی، خود اظهاری، اعتماد به نفس و همچنین رشد مهارتهای حرکتی را افزایش دهد(5). لذا پژوهش حاضر در نظر دارد رابطه مؤلفه های عوامل تسهیل کننده فعالیت بدنی(شخصی، روانشناختی و فرهنگی- اجتماعی) را با مراحل تغییر رفتار ورزشی را در معلولین شهر ارومیه را مورد بررسی قرار دهد و با بازخورد نتایج بدست آمده به سازمانهای مربوطه آنهارا در رفع موانع و مشکلات ورزش معلولین و همچنین برنامه ریزی بهتر برای ورزش معلولین جهت رسیدن به خواسته ها و نیازهایشان یاری نماید. روش شناسی تحقیق: تحقیق حاضر از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه معلولین جسمی حرکتی شهر ارومیه تشکیل می دادند که تعداد 350نفر بر اساس نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل دو پرسشنامه استاندارد تغییر رفتار ورزشی مارکوس(2003) و پرسشنامه محقق ساخته عوامل تسهیل کننده فعالیت بدنی معلولین می باشد. روایی صوری پرسشنامه ها مورد تأیید بود و پایایی آنها نیز قابل قبول به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن در سطح الفای 05/0 مورد تجزیه و تحلیل آماری قراری گرفتند. یافته های تحقیق: نتایج آمار توصیفی (1) نشان داد که 28نفر(12.3درصد) در مرحله پیش تفکر، 36نفر(16.9درصد) در مرحله تفکر، 54نفر( 29.4) در مرحله آمادگی، 36نفر( 19.1درصد) در مرحله عمل، 45نفر(22.3درصد) در مرحله نگهداری بودند همچنین یا فته های تحقیق(2) نشان می دهد که بین مراحل تغییر رفتار ورزشی با مؤلفه های عوامل تسهیل کننده شخصی، روانشناختی و فرهنگی - اجتماعی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد(5 0/0>p).

مولفه های تسهیل کننده، فعالیت بدنی، تغییر رفتار ورزشی