بررسی تأثیر بیداری اسلامی بر سقوط رژیم های دیکتاتور

منطقه خاورمیانه از روزگاران کهن تا به امروز صحنه برخورد (منافع متعارض) و (عرصه رقابت) قدرت های بزرگ منطقه و ماوراء منطقه بوده و موقعیت منحصر به فردی را از لحاظ استراتژیک و اقتصادی در سیاست جهانی و روابط بین الملل احراز نموده است. در حال حاضر خاورمیانه به عنوان یک منطقه کلیدی از لحاظ تامین انرژی مورد نیاز ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا، ژاپن و در نتیجه ثبات و سلامت اقتصادی جهان موقعیت منحصر به فرد دارد. یکی از مشکلات لاینحل حاکم بر اوضاع منطقه از جنگ جهانی دوم تا مقطع زمانی مورد بررسی ما در این رساله وجود حکومت های اقتدارگرا و ساختار سکولار آنها می باشد. همچنین دخالت پاره ای از ممالک منطقه ای در طرح، سیر و جریان به وجود آمدن بیداری اسلامی بوده است، که این امر به نوبه خود از مهم ترین عواملی بوده که صلح، ثبات و امنیت منطقه را در تمام طول دوران نیمه دوم قرن بیستم به خطر انداخته است. این پژوهش با طرح این سؤال که «چه رابطه ای بین بیداری اسلامی و سقوط رژیم های اقتدارگرا در منطقه خاورمیانه وجود دارد؟» به روش توصیفی- تحلیلی به ارزیابی این فرضیه می پردازد که «بیداری اسلامی، نقش تعیین کننده در سقوط رژیم های اقتدار گرا در منطقه ایفا نموده است.» یافته ها نشان می دهد که عواملی مانند: توسعه فرهنگ اقتدارگرایی، توسعه ارزش های لیبرال و نبود افراد اسلام گرا در رأس تصمیم گیریها و حضور قدرت های فرامنطقه ای مسائلی را خلق کرده که موجب بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه شده است.

خاورمیانه، بیداری اسلامی، فرهنگ اقتدارگرایی، قدرت های منطقه ای