اثرات مقادير نيتروژن بر عملکرد دانه و اجزاي وابسته به آن در ژنوتيپ‌هاي پابلند و پاكوتاه برنج

به منظور مطالعه اثر مقادير نيتروژن بر عملکرد دانه و اجزاي وابسته به آن در ژنوتيپ‌هاي پابلند و پاكوتاه برنج، آزمایشی به صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه پژوهشي واقع در منطقه كياكلا در سال 1389 اجرا ‌شد. مقادير نيتروژن در سه سطح 0، 92 و 184 كيلوگرم در هكتار به عنوان عامل اصلي و ژنوتيپ‌هاي نعمت، ندا، خزر و طارم محلی به عنوان عامل فرعي بودند. نتايج نشان داد با كاربرد 184 كيلوگرم نيتروژن در هكتار در مقايسه با تيمار شاهد ارتفاع گياه، تعداد پنجه در كپه، تعداد خوشه در متر مربع، تعداد خوشه‌چه در خوشه به ترتيب به ميزان 67/11، 15/63، 01/43 و 10/31 درصد افزايش يافتند. بيشترين عملكرد دانه و شاخص برداشت با مصرف 92 و 184 كيلوگرم نيتروژن مشاهده شد و اين صفات تحت تيمار شاهد داراي كمترين مقدار بودند. ارقام ندا و طارم محلي داراي بيشترين تعداد خوشه در متر مربع بودند. رقم ندا و نعمت داراي بيشترين عملكرد دانه و رقم طارم محلي داراي كمترين عملكرد دانه بود. رقم نعمت داراي بيشترين شاخص برداشت بود. بيشترين عملكرد دانه تحت اثر متقابل كاربرد 92 كيلوگرم نيتروژن × رقم ندا و اثر متقابل مصرف 184 كيلوگرم نيتروژن در هكتار در ارقام ندا و نعمت به دست آمد. عملكرد دانه با ارتفاع گياه همبستگي منفي نشان داد ولي با درصد پنجه‌هاي بارور، درصد خوشه‌چه بارور و وزن هزار دانه همبستگي مثبت داشت. بنابراين با توجه به نتايج به دست آمده دو رقم ندا و نعمت به كاربرد 92 و 184 كيلوگرم كود نيتروژن واكنش مثبت نشان دادند كه منجر به افزايش عملكرد دانه شد.

اجزاي عملكرد، برنج، نيتروژن، عملكرد دانه، ژنوتيپ.