چکیده :

بر اساس نظر بسياري از اقتصاددانان، شکاف قابل توجه درآمد سرانه مابين کشورهاي توسع هيافته و درحال توسعه ناشي از شکاف قابل توجه فناوري مابين آنان است. بر اساس نتايج مطالعات تجربي، کشورهاي در حال توسعه م يتوانند از کانال جريان ورودي سرمايه گذاري مستقيم خارجي اقدام به کاهش شکاف فناوري نمايند. زيرا بنگاه هاي چند مليتي وارد شده به اقتصادهاي ميزبان، به طور نسبي از فناوري مدرن تري نسبت به بنگاه هاي داخلي بهره مند هستند. البته بايد خاطرنشان ساخت سرريز فناوري سرماي هگذاران خارجي تابع ظرفيت جذب سرريز فناوري در اقتصاد داخلي است. ظرفيت جذب فناوري در اقتصاد داخلي نيز تابعي از متغيرهاي متعددي است که در اين مطالعه، سرمايه انساني مدنظر قرار گرفته است. باتوجه به نقش تعيين کننده بخش صنعت در اقتصاد جهاني، هدف مطالعه حاضر بررسي اثرات سرريزي سرمايه گذاري خارجي از منظر فناوري بر عملکرد بخش صنعت اقتصاد ايران طي دوره 1374-1388 در قالب برنامه هاي توسعه اقتصادي است. نتايج اين مطالعه حاکي از آن است که طي برنامه دوم توسعه ارتباط قوي ميان ارتقاي سرمايه انساني )معيار ظرفيت جذب(، جذب سرماي هگذاري خارجي، اثرات سرريزي و عملکرد صنعت وجود ندارد. در حالي که طي برنامه سوم توسعه رابطه فوق محسوس بوده که از دلايل آن مي توان به الزامات سياستي اين برنامه، در خصوص ارتقاي نقش تحقيق و توسعه در سطح کلان اقتصادي و تصويب قانون جديد حمايت و گسترش سرمايه گذاري مستقيم خارجي در سال 1381 و اجراي سياست کاهش انحصارات و تصدي گري دولت در اقتصاد اشاره کرد. شايان ذکر است، طي برنامه چهارم توسعه، اگر چه ارتباط مذکور نسبت به برنامه دوم توسعه بهتر و مناسب تر بوده است ولي نسبت به برنامه سوم عملکرد ضعيفي داشته است که از دلايل آن مي توان به عدم تناسب بين اعتبارات پژوهشي و تعداد پژوهشگران و مصرف اعتبارات پژوهشي در امور جاري دستگا ههاي اجرايي، نبود امنيت سرمايه گذاري و اتخاذ سياست هاي ناکارآمد در حمايت از صنايع داخلي اشاره کرد. در مجموع م يتوان بيان داشت ارتباط فوق در بخش صنعت طي دوره مذکور محسوس و قابل دفاع نبوده است.

کلید واژگان :

سرمايه گذاري مستقيم خارجي، سرريز فناوري، سرماي ه انساني، عملکرد بخش صنعت، انباشت تحقيق و توسعه خارجي



ارزش ریالی : 600000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک