شاخص هاي تغذيه اي کرم غوزه پنبه Helicoverpa armigera روي چهار رقم نخود و يک رقم لوبيا چشم بلبلي

کرم غوزه پنبهHelicoverpa armigera (Hübner) آفتي با دامنه ميزباني وسيع مي باشد که هر ساله خسارت قابل توجهي به انواع محصولات زراعي در بسياري از کشورهاي جهان وارد مي آورد. در پژوهش حاضر شاخص هاي تغذيه اي لاروهاي سنين سوم تا ششم اين آفت روي رژيم غذايي تهيه شده از بذور چهار رقم نخود (آرمان، آزاد، بينيويچ و هاشم) و يک رقم لوبيا چشم بلبلي (مشهد) در شرايط آزمايشگاهي با دماي 1±25 درجه سلسيوس، رطوبت نسبي 5±65 درصد و دوره نوري 16 ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريکي مورد مطالعه قرار گرفت. نتايج حاصله نشان داد که شاخص هاي تغذيه اي لاروهاي سنين مختلف اين آفت به طور معني داري تحت تاثير ميزبان¬هاي مورد مطالعه قرار گرفت. بر همين اساس، بيشترين و کمترين مقادير شاخص بازدهي تبديل غذاي خورده شده ((ECI مجموع سنين لاروي به ترتيب روي ارقام آرمان (427/0) و آزاد (027/0) به دست آمد. علاوه بر اين، بيشترين شاخص بازدهي تبديل غذاي هضم شده ((ECD در کل سنين لاروي نيز روي رقم بينيويج (567/0) و کمترين مقدار اين شاخص نيز روي رقم آزاد (030/0) ثبت شد. مقادير شاخص مصرف (CI) مجموع سنين لاروي نيز روي ارقام مختلف از نظر آماري متفاوت بود و بيشترين و کمترين مقادير اين شاخص به ترتيب مربوط به لاروهاي تغذيه شده با ارقام هاشم (902/3 ميلي گرم/ميلي¬گرم/روز) و آرمان (977/1 ميلي گرم/ميلي گرم/روز) بود. بيشترين مقدار شاخص تقريبي هضم شوندگي غذا (AD) لاروهاي سنين سوم تا ششم نيز روي رقم هاشم محاسبه شد (933/0). بيشترين مقادير نرخ رشد نسبي (RGR) و نرخ مصرف نسبي (RCR) در مجموع سنين لاروي شب پره H. armigera به ترتيب روي ارقام هاشم (599/0 ميلي گرم/ميلي گرم/روز) و مشهد (051/2 ميلي گرم/ميلي گرم/روز) به دست آمد. نتايج حاصل از اين پژوهش مي تواند در ارزيابي ميزان مقاومت ارقام مختلف نخود و لوبيا چشم بلبلي نسبت به شب پره H. armigera و همچنين طراحي برنامه هاي مديريت تلفيقي به منظور کنترل اين آفت در مزارع حبوبات کشور مورد استفاده قرار گيرد.

Helicoverpa armigera ، ارقام مختلف، شاخص هاي تغذيه، ميزبان هاي مقاوم گياهي