نقش گازهای گلخانه ای در نوسانات دبی کشکان رود

تحقیق حاضر در راستای بررسی ارتباط آماری گازهای گلخانه ای دی اکسیدکربن و متان به عنوان عناصر گرمایش جهانی با مقادیر دبی رودخانۀ کشکان صورت پذیرفت. داده های استفاده شده در این مطالعه شامل داده های فصلی و سالانۀ گازهای گلخانه ای و دبی رودخانۀ کشکان بین سال های 1984 تا 2010 بوده و با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی چندمتغیره و روش گرافیکی من-کندال به انجام رسیده است. نتایج این پژوهش نشان از ارتباط معکوس و قویِ گرمایش جهانی با دبی رودخانۀ کشکان دارد. این فرآیند طی 15 سال اخیر و از سال 1995 به بعد تشدید شده که در پی آن آبدهی رودخانۀ کشکان با سیرِ نزولیِ شدیدی مواجه بوده است. مطالعۀ تغییرات آبدهی در مقیاس سالانه قویاً نشان از ارتباط معکوسِ دبی رودخانۀِ کشکان با گرمایش جهانی دارد، بطوری که 2/55 درصد از کاهش آبدهی سالانۀ حوضۀ کشکان رود ناشی از گرمایشِ جهانی بوده است. همچنین در مقیاس فصلی، دبیِ رودخانۀ کشکان در فصلِ تابستان با 7/47، پاییز با 6/45 ، بهار با 38 و زمستان با 1/33 درصد، از گرمایش جهانی بصورتِ کاهش آبدهی تأثیر پذیرفته است. در نهایت با استفاده از مدل رگرسیون نمایی پیش یینی شد که اگر روند گرمایش جهانی به همین روال ادامه یابد، میانگینِ دبیِ سالانۀِ این رودخانه تا 30 سال آینده، یعنی تا سال 2040 میلادی به زیر 10 متر مکعب در ثانیه خواهد رسید.

گرمایش جهانی، گازهای گلخانه ای، تغییرات دبی، حوضه آبریز، کشکان رود.