یکی از عوامل واگرایی کشورهای حوزه خلیج فارس در سالیان اخیر برداشت متفاوت از مقوله یا منبع "تهدید" نزد رهبران و نخبگان آن ها بوده است، بنحویکه هریک از آن ها در راستای تأمین امنیت و منافع ملی خود در منطقه، عوامل خاصی را به عنوان تهدید امنیت و منافع ملی خود معرفی نموده اند. کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بیش از آنکه تهدید را از ناحیه بازیگران فرامنطقه ای مداخله گر در منطقه احساس نمایند؛این تهدید را از ناحیه ایران و به دلایلی همچون، نگرانی از شکل گیری هلال شیعی به رهبری ایران، نگرانی از قدرت یابی ایران و افزایش نقش و جایگاه ایران در منطقه، انگیزه های ایران مبنی بر مداخله در امور داخلی کشورهای خلیج در قالب اصل صدور انقلاب، ذهنیت تاریخی و دیدگاه های ادراکی بدبینانه تاریخی در روابط ایران و اعراب و نقش ایران را در تملک بخش اعظمی از خلیج فارس به عنوان منطقه ای با جاذبه های فراوان برای منافع اقتصادی، سیاسی و امنیتی – نظامی کشورها حاشیه خلیج فارس و هم پیمانان آنها ایفا می کند؛ می بینند. از طرف دیگر برداشت از تهدید نزد تصمیم گیرندگان سیاست خارجی ایران بیش از آنکه از جانب بازیگران منطقه ای احساس شود؛ این حساسیت از جانب بازیگران مداخله گر خارج از منطقه از جمله ایالات متحده آمریکا و هم پیمانان آنها تلقی می گردد. براین اساس تلاش نوشتار حاضر پاسخ به این سؤال اصلی است؛ تفاوت در برداشت از تهدید نزد رهبران و تصمیم گیرندگان سیاست خارجی کشورهای حاشیه خلیج فارس منجر به چه رفتاری در سیاست خارجی این کشورها شده است؟ فرضیه نوشتار حاضر براین امر اشاره دارد که کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس همواره در طول سده اخیر، ایران را رقیبی برای موقعیت و جایگاه منطقه ای خود دانسته و این امر با توجه به روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی ایران با ماهیت انقلابی – اسلامی تشدید شده است؛ از طرف دیگر ایران اسلامی با توجه به ماهیت ستیزه جویانه نسبت به نظام بین الملل حاکم بر روابط بین الملل و همچنین نگرش ضد استکباری آن همواره حضور و مداخله بازیگران قدرتمند و استعمارگر در امور منطقه را محکوم نموده و بیش از هرچیز تهدید را از این ناحیه احساس نموده است. برآیند این تمایز نگرشی/ادراکی مایه واگرایی میان دو دسته از کشورها در سیستم تابعه منطقه ای خلیج فارس گردیده است.
کلید واژگان :خلیج فارس، سیاست خارجی، تهدید، امنیت، برداشت ذهنی
ارزش ریالی : 500000 ریال
با پرداخت الکترونیک