بررسی شرایط پذیرش توبه در فقه اسلامی و قانون مجازات اسلامی

قرآن و دین اسلام مهم‌ترین ارکان پیشگیری از گناه و جرم می¬باشند. گرچه توبه از بنیادهای حقوق کیفری اسلام برای اصلاح مجرم و خطاکار در نظر گرفته‌شده است و حتی در پاره¬ای موارد باعث سقوط (عفو) مجازات می‌شود اما کمتر دیده‌شده که در محاکم قضایی و در نزد قضات از آن برای سقوط مجازات مجرمان اعمال شود. مواضع قانونی و قانون‌گذاری ایران در مورد توبه در قانون مجازات اسلامی 1370 به‌صورت پراکنده بوده اما در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در یک مبحث جداگانه و به‌صورت مجزا از مواد 114 الی 119 تبیین شده است و که اگر به توبه متهم و مجرم توجه خاصی بشود (البته با توجه به آیات و روایاتی که در این زمینه وجود دارد) شاهد آن خواهیم بود که هم بسیاری از مجرمان از این امتیاز بهره¬مند خواهند شد و هم جامعه شاهد کاهش تعداد زندانیان و اجرای مجازات در مورد خطاکاران و اصلاح آن خواهد بود بر همين اساس، در اين مقاله به بررسی اين «تأسيس حقوقي» از جوانب مختلف، به‌ویژه از منظر فقها و حقوقدانان اسلامي و به‌عنوان يكي از علل سقوط مجازات می¬پردازیم.

توبه، مجازات، جرم، حد