نقش شبکه‌های ‌اجتماعی در تبادلات علمی کتابداران؛ مطالعۀ موردی کتابداران شاغل در کتابخانه‌های عمومی استان کرمان

مقدمه: جذابیت‌ جریان‌ آزاد اطلاعات و امکانات فناوری‌های نوین ارتباطی، مانند شبکه‌های‌اجتماعی، بسیاری از مرزها را در تولید و نشر دانش درهم ‌شکسته و روابط جدیدی را ایجاد کرده ‌‌است. هدف: بررسی نقش شبکه‌های‌ اجتماعی در تبادلات علمی کتابداران کتابخانه‌های نهاد کتابخانه‌های ‌عمومی استان کرمان در سال 1396 است. روش: ابزار مورد استفاده، پرسشنامۀ استاندارد «نقش شبکه‌های ‌اجتماعی در تبادلات علمی کتابداران» با ضریب آلفای کرونباخ 82/0 بود. جامعۀ مورد مطالعه، کتابداران شاغل در کتابخانههای نهاد کتابخانه‌های ‌عمومی استان کرمان بودند که به روش سرشماری 125 نفر تعیین شدند. پرسشنامه‌ها در بهار 1396 بین کتابداران توزیع و نتایج با نرم‌افزار SPSS ویراست 21 و آزمون‌های آماری ‌تی‌ مستقل و تحلیل واریانس یک‌طرفه تجزیه‌و‌تحلیل شدند. یافته‌ها: بیشترین سابقۀ عضویت در شبکه‌های‌ اجتماعی 1 تا 2 سال (28%)، بالاترین میزان استفاده 1 تا 2 ساعت در روز (20/55 %)، پرطرفدارترین شبکۀ ‌اجتماعی «تلگرام» (60/49 %) و مهارت کامپیوتر اکثر شرکت‌کنندگان (02/67 %) در سطح متوسط بود. بین مؤلفههای مختلف با جنسیت و سطح مهارت کامپیوتر رابطۀ معناداری مشاهده نشد. مدرک ‌تحصیلی با مؤلفه‌های «ارتقای دانش» (15/0P=)، «مزایای استفاده از شبکه‌های اجتماعی» (48/0P=)، «تأثیر شبکه‌های‌اجتماعی بر سازمان» (25/0P=) و «نقش شبکه‌های‌اجتماعی در تبادلات علمی» (25/0P=)، و سابقۀ عضویت و میزان استفاده در طول روز، با همۀ مؤلفههای مورد بررسی، رابطۀ معناداری داشتند (00/0P=). مؤلفۀ «کاربردی بودن شبکه‌های‌اجتماعی» بالاترین میانگین (02/3)، تأثیر شبکه‌های‌اجتماعی در زندگی علمی افراد» کمترین میانگین (49/2) و تأثیر را بر تبادلات علمی کتابداران داشتند. نقش شبکه‌های‌اجتماعی در تبادلات علمی کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان کرمان 91/13 از 25 و در سطح متوسط برآورد شد. اصالت و ارزش: انجام این پژوهش باعث شناسایی نقش، میزان و چالش‌های استفاده از شبکه‌ها در میان کتابداران نهاد کتابخانه‌های ‌عمومی استان کرمان برای برنامه‌ریزی‌های آموزشی و پژوهشی خواهد شد.

شبکه‌های ‌اجتماعی، تبادلات علمی، نهاد‌ کتابخانه‌های ‌عمومی، استان کرمان.