تناص قرآني و حديث در سروده‌هاي كردي محوي

در نيمۀ دوم قرن بيستم ميلادي، نظريه¬هاي نقدي ادبيِ جديدي آشكار شد كه تناص يا بينامتنيت، يكي از آنهاست. در حقيقت، تناص، اصطلاحي جديد است كه داراي مفاهيمي قديمي در ادبيات است. اين اصطلاح، به اصطلاحاتي؛ مانند تضمين، تلميح، اشاره و اقتباس و نيز در زمينۀ نقدي به سرقات، معارضات و مناقضات، بسيار نزديك است و بر اساس آن، شاعر يا اديب، اثر خود را متأثر از كلام ديگران، خلق مي‌كند. كلام الهي و حديث نبوي از جمله منابع ارزشمند و والايي است كه همواره آثار شاعران و نويسندگان مسلمان متأثر از آن بوده است. محوي، شاعر كردزبان نيز از اين تناص قرآني و حديثي بي‌بهره نبوده است. نگارندگان اين مقاله با هدف معرفي اين شاعر كردزبان و نشان دادن چگونگي بهره‌گيري او از اين تناص، به بررسي ديوان او پرداختند. نتايج بررسي، حاكي از بهره‌گيري فراوان او از اين معارف الهي و انساني است؛ همچنين نشان مي‌دهد كه وي از اين تأثيرپذيري، هم قصد تأكيد بر گفتۀ خود را داشته و هم احترامي كه براي كلام الهي و حديث نبوي قائل بوده او را بر آن داشته است كه ابيات خود را در پرتو آنها متبرك و مزين گرداند.

تناص، تركيبات قرآني، حديث، شعر كردي، محوي.