پیشگیری از آلودگی موادغذایی به اکراتوکسینها بابهره گیری از گیاهان دارویی

مقدمه وهدف: قارچها بیش از 30 درصد فرآورده های کشاورزی را آلوده می کنند و مایکوتوکسینهای سمی مانند آفلاتوکسینها و اکراتوکسینها می سازند. ساخت اکراتوکسین Aدر گونه های آسپرژیلوس و پنی سیلیوم دیده می شود که برای انسان بسیار سرطانزا است. در این پژوهش پیشگیری از آلودگی موادغذایی به اکراتوکسینها بابهره گیری از گیاهان دارویی بررسی گردید. یافته ها: یافته های A. Eissa H,et al نشان داد که اسانس علف لیمو، اکلیل کوهی و میخک دارای بیشترین بازدارندگی بررشد قارچ A. ochraceusوساخت اکراتوکسین Aدر آب سیب بودند. در بررسی Sokolic-Mihalak D,et al دیده شد که اسانس آویشن وحشی از رشد قارچهای Aspergillus ochraceus, A. carbonarius, A. niger و ساخت اکراتوکسین Aتا بیش از60% پیشگیری کرد. درپژوهش MURTHY PS,et al عصاره اتانولی زنیان درغلظت mg/g 125 بازدارنده رشد A. ochraceusدر ذرت و خوراک دام بود و اکراتوکسین Aدر رطوبت بالای 20 درصد پس از 7 روز پیدا نشد. در کارآزمایی SA,et al Mossini گیاه چریش رشد و اسپورزایی قارچ پنی سیلیوم را کاهش داد و نتوانست از ساخت اکراتوکسین Aپیشگیری کند. Palumbo JD,et al دریافتند آنتی اکسیدانهایی مانند کاتچین و اسیدکافئیک (چای سبز، آویشن) بیشترین بازدارندگی از ساخت اکراتوکسین Aرا در A. sulphureus, A. elegans, and A. lanosus داشتند. درپژوهش Nyukuri JN,et al اثر ضدقارچی درمنه، رازیانه و اکلیل کوهی بر A. ochraceus در ذرت دیده شد. Aldred D,et al نشان دادند که اسانس برگ بو، میخک ودارچین رشد قارچهایPenicillium verrucosum و Aspergillus westerdijkiae و ساخت اکراتوکسین Aرا بیش از60% کاهش دادند. یافته های پژوهش Bası´lico MZ and Bası´lico JC نشانگر بازدارندگی کامل اسانس پونه و نعناع بر رشدA. ochraceus و ساخت اکراتوکسین Aتا 21 روز، ریحان تا 7 روز در غلظت 1000 pmm بود . بحث: باکاربرد گیاهان دارویی به عنوان نگهدارنده می توان از آلودگی موادغذایی به مایکوتوکسینها پیشگیری کرد و از زیانهای کشاورزی دراین زمینه و بیماریزایی آنها درانسان کاست.

اکراتوکسینها، موادغذایی، گیاهان دارویی