اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر کاهش خشمهای انفجاری و رفتارهای تکانشی

چکیده رفتارهاي تكانشي و خشم‌های انفجاری كه مجموعاً با عنوان رفتارهاي مخاطر ه‌آميز خوانده ميشوند، دربرگيرنده طيف گسترده‌ای از رفتارهاي رشدنايافته و لذت‌جويانه است که عموماً با درجات خطر بالایی همراه هستند. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی به شیوه‌ی گروهی در کاهش خشم‌های انفجاری و رفتارهای تکانشی بود. جامعه آماری شامل بیماران مبتلا به خشم‌های انفجاری و رفتارهای تکانشی مرکز آموزشی درمانی امیر کبیر اراک در (ماههای مهر، آبان، آذر) 1391 بود که از این تعداد 16بیمار به روش مبتنی بر ملاک (تشخیص روانپزشک مبنی بر وجود خشم‌های انفجاری و رفتارهای تکانشی) که از روش‌های غیر تصادفی است انتخاب شدند. سپس پرسشنامه تكانشگري آيزنك (1985) و مقياس تكانشگري بارت (1994) بر روی آنها اجرا شد. در این پژوهش که به صورت نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون باگروه کنترل بود آزمودنی‌ها 16 هفته تحت آموزش مهارت‌های بهوشیاری، تنظیم هیجانی، تحمل پریشانی و کارآمدی بین فردی به شیوه‌ی گروهی و به صورت هفته ای یک جلسه 2تا5/2ساعته آموزش دیدند. بعد از مداخله مجددا" پرسشنامه تكانشگري آيزنك و مقياس تكانشگري بارت در نمونه‌ها اجرا شد. داده های گردآوری شده از پرسشنامه‌ها استخراج و وارد نرم افزار spss شد. باتوجه به اینکه پیش‌فرض‌های لازم برای انجام تحلیل کوارریانس چندمتغیری و تحلیل واریانس چندمتغیری برآورده نشد از تحلیل واریانس تک‌متغیری استفاده شد. همبستگی بین نمره های پس آزمون پرسشنامه ی رفتارهای تکانشگری و خشم های انفجاری نشان میدهد که ضریب همبستگی بین نمره آزمون رفتارهای تکانشگری و خشم های انفجاری 940/0 بوده است که همبستگی بالا و معنیداری را نشان میدهد.همچنین به علت همبستگی بالای نمرات متغیرهای وابسته نمیتوان از تحلیل چندمتغیری استفاده کنید (000/0=p). همبستگی بین تفاضل نمره های پس آزمون و پیش آزمون پرسشنامه ی رفتارهای تکانشگری و خشم های انفجاری را نشان میدهد که ضریب همبستگی بین نمره آزمون رفتارهای تکانشگری و خشم های انفجاری 888/0 بوده است که همبستگی بالا و معنیداری را نشان میدهد(000/0=p). باتوجه به یافته‌های پژوهش میتوان نتیجه گرفت رفتاردرمانی دیالکتیکی موجب بهبود رفتارهای تکانشی و خشم‌های انفجاری میشود. نتایج مطالعه حاضر با برخی مطالعات صورت گرفته همخوانی نزدیکی دارد.