بررسی وضعيت فيتوپلانكتوني و مقادير برخي پارامتر هاي فيزيكي و شيميايي آب در درياچه سد ارسباران

به منظور بررسی لیمنولوژیک دریاچه سد مخزنی ارسباران در استان آذربایجان شرقی و مدیریت بهینه در دریاچه پارامترهای لیمنولوژیک و بیولوژیک از جمله وضعيت فیتوپلانکتونها طي سال 1388 و 1389 در سه دور نمونه برداری انجام پذیرفت. نمونه هاي پلانکتوني بوسيله تور 30 میکرون و از اعماق مختلف (لایه های 0 ، 1 ، 2 ، 5 متری) با دستگاه روتنر و لوله پولیکا برداشته و توسط فرمالین به نسبت 4 درصد تثبیت و در آزمایشگاه با میکروسکوپ معکوس مطالعه شدند. در اين بررسي بطورکلی 37 جنس از 6 شاخه شامل ، شاخه جلبکهای سبز - آبی Cyanophyta ، شاخه دیاتومه ها Bacillariophyta ، شاخه جلبک های سبز Chlorophyta ، شاخه اوگلنوفيتا Euglenophyta ، شاخه پیرو فیتا Pyrrophyta و شاخه کریزو فیتا Chrysophyta شناسایی شدند. از بین شاخه های بررسی شده ، شاخه جلبک های سبز (کلروفیتا) با 14 جنس بیشترین تعداد جنس های فیتوپلانکتونی را به خود اختصاص داده بودند . 12 جنس مربوط به شاخه باسیلاریوفیتا ، 6 جنس از شاخه سیانوفیتا ، 2 جنس از شاخه اوگلنوفيتا ، 2 جنس از شاخه پیروفیتا و یک جنس از شاخه کریزوفیتا شناسایی شدند و بالاترین فراوانی مربوط به شاخه سیانوفیتا بوده است. میانگین کل فراوانی سیانوفیتا در طی این سه دور نمونه برداری 23455960 عدد در لیتر بوده که 72 درصد تراکم را در این سه فصل به خود اختصاص داده است. شاخه باسیلاریوفیتا با جنسهای Cyclotella، Achnanthes و Synedra در رتبه دوم قرار دارد که 22 درصد فراوانی فیتوپلانکتونی را شامل می شود. شاخه کلروفیتا با جنس Chlamydomonas و شاخه پیروفیتا با جنس Peridinium وشاخه اوگلنو فیتا با جنس Trachelomonas و شاخه کریزوفیتا با جنس Dinobryon در این بررسی ، فراوانی کمتری را به خود اختصاص دادند. طبق آزمونهای غیرپارامتریک کروسکال والیس و من – ویتنی بین فراوانی فیتوپلانکتونها در ایستگاهها و ماههای مختلف اختلاف معنی دار آماری وجود داشته (P<0.05) ولی بین اعماق مختلف هیچ اختلاف معنی دار آماری مشاهده نشد (P>0.05). بررسی داده های حاصل نشان دهنده عدم وجود تغييرات كيفي افقي در مخزن يعني يك بعدي بودن مخزن سد مورد بررسی در سطح را نشان می دهد. ميانگين (دامنه) و مقادير هدايت الكتريكي (Ec) ، دما ، اكسيژن محلول و pH به تر تيب برابر863 (717–1073) ميكروزيمنس، 8/15(8/6–4/24) درجه سانتيگراد ، 4/8 (1/1– 8/12) ميلي گرم در ليتر و 28/8 (62/7–75/8) اندازه گيري شد. در خرداد 1389 در نواحی عمیق دریاچه یک لایه ترموکلاین به وضوح قابل ردیابی بود.

فيتوپلانكتون - سد ارسباران